Θέματα Eπιχειρησιακής Στρατηγικής (ΘΕΠΣ)
- Λεπτομέρειες
- Εμφανίσεις: 13353
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ (συνδιδασκαλία με Α. Ιωαννίδη)
Στο Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, πιστεύουμε ότι ένα από τα πιο σημαντικά εφόδια που μπορούμε να προσφέρουμε στους φοιτητές μας είναι να τους βοηθήσουμε να αναπτύξουν τη στρατηγική τους σκέψη. Να βλέπουν μακριά, να κατανοούν τις εξελίξεις και να προσαρμόζονται σ' αυτές ή/και ιδανικά να τις επηρεάζουν. Για τούτο εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία υπάρχει στο πρόγραμμα της κατεύθυνσης Διοίκησης Επιχειρήσεων υποχρεωτικό το μάθημα των Θεμάτων Επιχειρησιακής Στρατηγικής (ΘΕΠΣ ), ένα προχωρημένο μάθημα στρατηγικής, το οποίο φιλοδοξεί να δώσει στους φοιτητές που θα το παρακολουθήσουν θεωρητική και πρακτική γνώση σε μια σειρά επίκαιρων θεμάτων στρατηγικής.
ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΛΥΦΘΟΥΝ
Το μάθημα θα προσπαθήσει να προσεγγίσει μια πληθώρα στρατηγικών θεμάτων που απασχολούν κάθε επιχείρηση. Ενδεικτικά θα αναπτύξουμε:
- Nεότερες απόψεις για τη Στρατηγική. Τι δημιουργήθηκε μετά τον Michael Porter; Στο πλαίσιο αυτό συζητούνται μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες θεωρίες που αναπτύχθηκαν. Χαρακτηριστικά αναλύονται: η στρατηγική των γαλάζιων ωκεανών (blue ocean strategy),ηστρατηγικήΤζούντο(judostrategy),οσυν‐ανταγωνισμός(co‐opetition)καιπολλάάλλα.
- πως διαμορφώνεται η στρατηγική και γιατί ακόμα και οι πιο αξιοθαύμαστες επιχειρήσεις και τα πιο ικανά στελέχη συχνά λαμβάνουν καταστροφικές αποφάσεις στρατηγικής; Τι μπορούν να κάνουν οι επιχειρήσεις μας για να αποφύγουν τις παγίδες στη στρατηγικήσκέψη;
- Πολλές φορές οι επιχειρήσεις μας επινοούν εξαιρετικές στρατηγικές. Και όμως συχνά η στρατηγική αποτυγχάνει. Εδώ τα προβλήματα συνήθως εντοπίζονται όχι στη σύλληψη της στρατηγικής αλλά στην υλοποίησή της. Αυτό ακριβώς είναι και το επίκεντρο της συγκεκριμένης ενότητας, στην οποία θα εμβαθύνουμε στο πως μπορούν οι επιχειρήσεις μας να διαχειριστούν τις αλλαγέςκαιναυλοποιήσουναποτελεσματικάτιςστρατηγικέςαποφάσειςπουλαμβάνουν.
- Συχνά ακούμε και διαβάζουμε ότι οι επιχειρήσεις μας θα πρέπει να καινοτομούν στρατηγικά, να αλλάζουν τους κανόνες του παιχνιδιού. Πως όμως γίνεται αυτό; Πως μπορεί μια επιχείρηση να καινοτομήσει στρατηγικά; Οι στρατηγικοί καινοτόμοι πετυχαίνουνήαποτυγχάνουν;Πωςαντιδρούνοιυφιστάμενεςμεγάλεςεπιχειρήσεις;
- Γνωρίζετε ότι μερικές από τις πιο επιτυχημένες επιχειρήσεις δεν είναι πραγματικοί καινοτόμοι αλλά μιμητές; Βεβαίως η μίμηση συνήθως έχει μια αρνητική χροιά, όμως η δημιουργική μίμηση μπορεί να προσδώσει σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα σε μιαεπιχείρηση.Όμως,πωςμπορείμιαεπιχείρησηναγίνειέναςδημιουργικόςμιμητής;Ποιαηδιαδικασία;Ποιαταπροβλήματα;
- Κλαδικές Συναθροίσεις (Industry Clusters): Πως δημιουργούνται οι μηχανισμοί αυτοί ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας αλλά και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων που εντάσσονται σ’ αυτές; Ποια είναι τα κριτήρια σύστασης‐δημιουργίας μιας κλαδικής συνάθροισης; Ποιες είναι οι πιο επιτυχημένες κλαδικές συναθροίσεις διεθνώς; Υπάρχουν παραδείγματα κλαδικών συναθροίσεων στηνΕλλάδα;
- Κλάδος των Συμβούλων Επιχειρήσεων (Management Consulting Industry): Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του και πως τμηματοποιείται; Ποιες είναι οι βέλτιστες πρακτικές του διεθνώς και στην Ελλάδα; Ποιες είναι οι σημαντικότερες επιχειρήσεις διεθνώςκαιστηνΕλλάδα;Πωςμπορείτενασταδιοδρομήσετεστονκλάδοαυτό;
- Σύγχρονες μεθοδολογίες, εργαλεία και πρακτικές οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων: Συγκριτική αξιολόγηση, έλεγχος αποτελεσματικότητας,χρήσηαυτώνστηνΕλλάδακαιδιεθνώς.
- Συμπράξεις δημόσιου‐ιδιωτικού τομέα (Public‐Private Partnerships): Ποια είναι η σκοπιμότητα αυτών; Ποιες είναι οι μορφές που λαμβάνουν στην Ελλάδα και διεθνώς; Με ποιους τρόπους αξιολογείται η αποτελεσματικότητααυτών;
- Στρατηγικές ανάπτυξης των επιχειρήσεων: Είναι προτιμότερη η οργανική ανάπτυξη (organic growth) μέσω της ανάπτυξης νέων προϊόντων και υπηρεσιών από την εξωτερική ανάπτυξη (external growth) μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων και γιατί; Τι είναι αυτό που δημιουργεί αξία σε μια επιχείρηση; Ποιοι είναι οι πυλώνες πάνω στους οποίους μπορεί να αναπτυχθεί η σύγχρονη επιχείρηση; Ποια είναι η μέχρι σήμερα αναπτυξιακή πορεία αλλά και οι προοπτικές των ελληνικών επιχειρήσεων;
- Διαχείριση Εταιρικής Φήμης (Reputation Management): Ποιο είναι το σήμερα το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχεία μιας επιχείρησης και γιατί; Ποιοι είναι οι πυλώνες της εταιρικής φήμης; Πως μπορούμε να μετρήσουμε τη φήμη μιας επιχείρησης ή ενόςκλάδου;
- Ρομποτική Αυτοματοποίηση Επιχειρησιακών Διαδικασιών (Robotic Process Automation): Τι σημαίνει αυτοματοποίηση επιχειρησιακών διαδικασιών με τη χρήση ρομπότ (λογισμικού) και Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ); Ποιές διαδικασίες μπορούμε να αυτοματοποιήσουμε; Ποιά είναι τα οφέλη αλλά και τα προβλήματα στην υλοποίηση της αυτοματοποίησης; Πως αξιολογείται η αποτελεσματικότητα του έργου της αυτοματοποίησης;
- Ανταγωνιστική Ευφυϊα (Competitive Intelligence): Τι σημαίνει Ανταγωνιστική Ευφυία και τι οφέλη προσδίδει στην επιχείρηση; Ποιές είναι οι κύριες τεχνικές και βέλτιστες πρακτικές διεθνώς; Ποιές δεξιότητες απαιτούνται για την αποτελεσματική χρήση των τεχνικώναυτών;
- Ανάπτυξη Σεναρίων (Scenario Planning): Τι σημαίνει Ανάπτυξη Σεναρίων και ποιά είναι τα οφέλη για μια επιχείρηση; Ποιές είναι οι κύριες τεχνικές ανάπτυξης σεναρίων και οι βέλτιστες πρακτικέςδιεθνώς;
Επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα
Το μάθημα αποσκοπεί να εισάγει τους φοιτητές σε μια σειρά από επίκαιρα θέματα της στρατηγικής των επιχειρήσεων και να τους βοηθήσει να κατανοήσουν:
- Ποιες είναι οι νεότερες σχολές σκέψης στο χώρο της στρατηγικής οι οποίες παρουσιάσθηκαν μετά τον Michael Porter και ποια η πρακτική τουςσημασία,
- Ποιοιπαράγοντεςοδηγούντηνπλειοψηφίατωνστρατηγικώναλλαγώνσεαποτυχία.Τιλάθηγίνονταισυνήθως;Πωςαυτά μπορούν νααποφευχθούν;
- Πως μια επιχείρηση μπορεί να καινοτομήσει στρατηγικά και να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού στην αγορά της; Πως μπορούνοιφοιτητέςμαςνααναπτύξουνικανότητεςστρατηγικήςκαινοτομίας;
- Κάτωαπόποιεςπροϋποθέσειςηστρατηγικήμίμησηςείναιμιαβιώσιμηστρατηγικήεπιλογή;
- Ποιες μεθοδολογίες, Εργαλεία, Βέλτιστες Πρακτικές υπάρχουν στη Διοίκηση Επιχειρήσεων και ποιές από αυτές είναι πιο αποτελεσματικές.
- Τη δημιουργία των κλαδικών συναθροίσεων (Industry Clusters) και τη δυνητική συνεισφορά τους στηνοικονομία.
- Τη λήψη αποφάσεων σε θέματα οργανικής ανάπτυξης έναντι εξωτερικής ανάπτυξης. Τι ενδείκνυται σε κάθε περίπτωση.
- Τη σημασία των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα και πως μπορούν να υλοποιηθούν στηνπράξη.
- Τη χρησιμότητα για μια επιχείρηση της Ρομποτικής Αυτοματοποίησης Επιχειρησιακών Διαδικασιών (RPA) και τους τρόπους υλοποίησηςαυτών.
- Τη μεθοδολογία ανάπτυξης και χρήσης σε μια επιχείρηση της μεθοδολογίας τωνΣεναρίων.
- Τη σημασία για μια επιχείρηση των τεχνικών Ανταγωνιστικής Ευφυίας και τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές αυτής.
TΡΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Το μάθημα των Θεμάτων Επιχειρησιακής Στρατηγικής δεν βασίζεται σε αδιάκοπη παράδοση εννοιών από την πλευρά των διδασκόντων και παρακολούθηση και τήρηση σημειώσεων από τον φοιτητή. Τις περισσότερες φορές το μάθημα θα εξελίσσεται σαν μια συζήτηση που συνήθως θα βασίζεται σε συγκεκριμένες μελέτες περιπτώσεων (case studies). Αυτές θα σας δίνονται συνήθως εκ των προτέρων έτσι ώστε να έχετε την δυνατότητα να τις μελετάτε πριν από το μάθημα στο οποίο και θα συζητηθούν.
Οι πιο αξιομνημόνευτες από αυτές είναι η KPMG και η Enron. H Enron αποτελεί πιθανότατα μια από τις πιο εκκωφαντικές καταρρεύσεις εταιρειών στην ιστορία της παγκόσμιας επιχειρηματικότητας. Μια αξιοθαύμαστη εταιρεία η οποία απέτυχε ‘εν μια νυκτί’. Τα διδάγματα από τη μελέτη της Enron είναι πάρα πολλά για όλους μας.
Η KPMG αποτελεί μια εξαιρετική περίπτωση μιας ιδιαίτερα επιτυχημένης επιχείρησης στο χώρο των συμβουλευτικών‐ελεγκτικών υπηρεσιών η οποία αποφάσισε να εισάγει στρατηγικές αλλαγές ενώ ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένη. Αυτό από μόνο του αποτελεί μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα περίπτωση καθώς οι επιχειρήσεις μας συνήθως αλλάζουν όταν είναι αναγκασμένες να το πράξουν. Πως λοιπόν μια πολύ επιτυχημένη επιχείρηση ξεκινά σημαντικές αλλαγές. Πως πείθει τους ανθρώπους της να αλλάξουν; Πως μαζί με τη στρατηγική είναι απαραίτητο να αλλάξει τα συστήματα, την οργάνωση, το στυλ διοίκησης με απώτερο στόχο να αλλάξει τη συμπεριφορά των ανθρώπων της; Σε τι βαθμό οι αλλαγές αυτές είναι επιτυχημένες; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που πραγματεύεται η συγκεκριμένη μελέτηπερίπτωσης.
ΕΡΓΑΣΙΕΣ
Τις εργασίες εποπτεύει ο κος Ιωαννίδης. Η εργασία του μαθήματος είναι προαιρετική. Μπορεί να εκπονηθεί από ομάδα έως τεσσάρων φοιτητών. Η σχετική αίτηση συμμετοχής στην εργασία έχει αναρτηθεί στη σελίδα του μαθήματος στο eClass. Οι ομάδες που θα εκπονήσουν εργασία θα πρέπει να παρουσιάσουν την επιτελική σύνοψη αυτής (executive summary) διάρκειας 10 λεπτών σε μία από τις τελευταίες συναντήσεις του μαθήματος και να παραδώσουν την ολοκληρωμένη εργασία κατά την ημέρα της εξέτασης. Η θεματολογία και το προτεινόμενο περίγραμμα της εργασίας έχουν αναρτηθεί στοeClass.
Οι φοιτητές που θα επιλέξουν να εκπονήσουν εργασία θα επιδοτηθούν με έως +2 μονάδες, επιπλέον του τελικού τους βαθμού(υπό την προϋπόθεση ότι θα γράψουν στις εξετάσεις βαθμό πάνω από 4,5). Στη περίπτωση που επιλέξετε να μην εκπονήσετε εργασία, η αξιολόγησή σας θα βασιστεί εξ’ ολοκλήρου στην τελική εξέταση. Η εκπόνηση ή όχι εργασίας θα είναι κριτήριο για την χορήγηση συστατικών επιστολών από τους διδάσκοντες.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Παρακαλούμε να προσέξετε τη λογοκλοπή (plagiarism) στις εργασίες που παραδίδετε. Εργασίες οι οποίες είναι αντιγραφή από άλλες πηγές θα μηδενίζονται και ταυτόχρονα θα υπάρχει επίπτωση στο βαθμό του μαθήματος κατά τη συγκεκριμένη εξεταστική περίοδο.
ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ‐ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
Ως βασικό βιβλίο του μαθήματος προτείνεται το:Παπαδάκης Βασίλης, Επίκαιρα Θέματα Στρατηγικής των Επιχειρήσεων: ΕκδόσειςΜπένου,2ηέκδοση,2018.
Το βιβλίο καλύπτει τις βασικές απαιτήσεις του μαθήματος, δίνοντας ταυτόχρονα την Διεθνή αλλά και την Ελληνική διάσταση στα Επίκαιρα θέματα τηςΕπιχειρησιακής Στρατηγικής.
Στην εξεταστέα ύλη περιλαμβάνονται τα εξής κεφάλαια του βιβλίου:
- Κεφάλαιο 1 (Νεότερες Αντιλήψεις για τη Στρατηγική). (Όλο το κεφάλαιο εκτός από: α) 3η συνεισφορά‐καμβάς επιχειρηματικού μοντέλου σελ. 60‐70, β) 5η συνεισφορά‐Κλαδικές Συναθροίσεις σελ. 83‐94, γ) 6η συνεισφορά Θεωρία του Συν‐Ανταγωνισμού σελ 95‐101, δ) Judo Strategy, σελ. 101‐ 108)
- Κεφάλαιο 2 (Διαμόρφωση Στρατηγικής και Εμπόδια στη Στρατηγική Σκέψη. Στην ύλη περιλαμβάνονται μόνο οι σελίδες 147‐179)
- Kεφάλαιο 3 (Διοίκηση ΣτρατηγικώνΑλλαγών)
- Kεφάλαιο 4 (ΣτρατηγικήΚαινοτομία)
- Kεφάλαιο 7 (Εταιρική Διακυβέρνηση καιΣτρατηγική)
- Μελέτη Περίπτωσης KPMG: Τμήμα Α και Τμήμα Β
- Μελέτη Περίπτωσης 2: Enron: Η Κατάρρευση του Γίγαντα της Ενέργειας
Τις μελέτες περιπτώσεων (KPMG Α & Β και Enron) οι φοιτητές οφείλουν να τις γνωρίζουν σε γενικό επίπεδο. Αν υπάρξει θέμα εξετάσεων βασισμένο σ’ αυτές δεν θα έχουν μπροστά τους το βιβλίο. Όμως το όποιο θέμα εξετάσεων δεν θα ζητάει τίποτα το εξεζητημένο αλλά γνώση των μελετών περιπτώσεων σε γενικές γραμμές.
- ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ κ. Ιωαννίδη από το e‐class του μαθήματος
Επιπλέον, η ύλη που καλύπτει ο κ. Ιωαννίδης υπάρχει στις σημειώσεις του μαθήματος στο e‐Class.
ΠΡΟΣΘΕΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
Στην ιστοσελίδα του Β. Παπαδάκη (http://www2.ode.aueb.gr/papadakis/) καθώς και στο e‐class του μαθήματος μπορείτε να βρείτε σημαντικό υλικό για: 1) τις εργασίες, 2) διαφάνειες του μαθήματος, 3) υλικό που μπορείτε να ‘κατεβάσετε’, 4) συμβουλές για την καλύτερη μελέτη του μαθήματος κ.α.
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
Τα θέματα των εξετάσεων θα απαιτούν κριτική σκέψη και όχι αποστήθιση. Επίσης απαιτείται γνώση της ύλης του βιβλίου και του υλικού που βρίσκεται στο eClass, καθώς και παρακολούθηση των μαθημάτων. Συνήθως στις εξετάσεις του μαθήματος δίνονται 3‐4 ερωτήσεις κρίσεως, στις οποίες καλείστε να απαντήσετε. Ο χρόνος της εξέτασης είναι συνάρτηση των εκάστοτε θεμάτων και συνήθως κυμαίνεται μεταξύ 1:30‐2 ωρών.
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ